Con chậm tăng cân, hay mệt mỏi, biếng ăn, kém tập trung? Đừng vội nghĩ là do con lười ăn hay do cơ địa – rất có thể cơ thể con đang thiếu sắt đấy ba mẹ ạ! Thiếu sắt không chỉ khiến con thiếu máu mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến não bộ, miễn dịch, tiêu hóa và sự phát triển thể chất. Cùng VivaKids khám phá xem sắt quan trọng như thế nào và cơ thể con bị ảnh hưởng ra sao khi thiếu hụt vi chất nhỏ nhưng “quyền lực” này nhé!
1. Sắt – vi chất nhỏ mà “quyền lực” lớn đối với cơ thể trẻ nhỏ
Sắt là một trong những vi chất thiết yếu hàng đầu trong giai đoạn đầu đời của trẻ. Dù chỉ chiếm một lượng rất nhỏ trong cơ thể, nhưng sắt lại tham gia vào hầu hết các quá trình sống quan trọng như tạo máu, vận chuyển oxy, hỗ trợ hệ miễn dịch, phát triển trí não và thể chất.
Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhu cầu sắt cao hơn người lớn do tốc độ tăng trưởng nhanh. Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, từ 6 tháng tuổi trở đi – khi trẻ bắt đầu ăn dặm, lượng sắt từ sữa mẹ không còn đáp ứng đủ nhu cầu, nếu không bổ sung đúng cách, trẻ có nguy cơ thiếu sắt rất cao.
2. Thiếu sắt ảnh hưởng tới bộ phận nào của cơ thể con?
Thiếu sắt không chỉ là một vấn đề về máu, mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống chức năng trong cơ thể trẻ. Dưới đây là những bộ phận chịu tác động rõ rệt nhất:
2.1. Não bộ – Trung tâm điều khiển mọi hoạt động của cơ thể
Não bộ là cơ quan chịu ảnh hưởng nặng nề nhất khi trẻ thiếu sắt. Bởi sắt đóng vai trò thiết yếu trong quá trình hình thành và dẫn truyền tín hiệu thần kinh, tổng hợp chất dẫn truyền dopamine – liên quan đến khả năng nhận thức, ghi nhớ và cảm xúc.
Khi thiếu sắt, quá trình phát triển não bộ bị chậm lại, trẻ có thể gặp các biểu hiện:
- Khó tập trung, hay lơ đãng khi học hoặc chơi
- Phản xạ chậm, tiếp thu kém
- Ngôn ngữ chậm phát triển hơn so với bạn cùng tuổi
- Về lâu dài có thể ảnh hưởng đến chỉ số IQ
Một nghiên cứu của WHO cũng chỉ ra: Trẻ bị thiếu sắt trong 1000 ngày đầu đời sẽ có nguy cơ chậm phát triển trí tuệ không thể phục hồi hoàn toàn, dù đã bổ sung sắt sau này.
2.2. Hệ miễn dịch – “Lá chắn” bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật
Sắt tham gia vào quá trình sản sinh bạch cầu và duy trì hoạt động của hệ miễn dịch. Khi thiếu sắt, khả năng tạo kháng thể của cơ thể bị suy giảm rõ rệt, khiến trẻ:
- Dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm họng, viêm phế quản, tiêu chảy,…
- Thời gian hồi phục kéo dài sau mỗi đợt ốm
- Hay bị tái nhiễm bệnh do sức đề kháng yếu
Một đứa trẻ thường xuyên ốm vặt không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn gián đoạn hành trình phát triển về vận động, giao tiếp và cảm xúc.
2.3. Hệ tiêu hóa – Nơi “khởi nguồn” sức khỏe của bé
Sắt cũng góp phần vào hoạt động của nhiều enzym tiêu hóa. Khi thiếu sắt, trẻ thường có biểu hiện:
- Biếng ăn, chán ăn dù không có dấu hiệu bệnh
- Khó hấp thu dinh dưỡng từ thực phẩm
- Hay đầy bụng, khó tiêu
Biếng ăn kéo dài dẫn đến thiếu hụt vi chất, vòng xoáy thiếu dinh dưỡng – kém hấp thu – suy giảm miễn dịch tiếp tục lặp lại.
2.4. Hệ vận động – Chiều cao, cân nặng và phát triển thể chất
Sắt thúc đẩy quá trình trao đổi chất và tổng hợp protein – những yếu tố quan trọng trong việc hình thành cơ bắp, xương và mô. Trẻ thiếu sắt thường gặp:
- Tốc độ tăng cân chậm, chiều cao không đạt chuẩn
- Cơ thể mệt mỏi, ít vận động, uể oải
- Da xanh xao, môi nhợt nhạt, móng tay dễ gãy
Nếu không can thiệp kịp thời, trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân, thấp còi.
3. Nhận biết trẻ thiếu sắt qua các dấu hiệu nào?
Ba mẹ cần quan sát kỹ những biểu hiện sau để nhận biết nguy cơ thiếu sắt ở trẻ:
- Da xanh, niêm mạc nhợt
- Bé hay quấy khóc, cáu gắt vô cớ
- Giấc ngủ chập chờn, hay giật mình
- Ít chơi, mệt mỏi, giảm vận động
- Biếng ăn, tiêu hóa kém
- Hay ốm vặt, thời gian hồi phục kéo dài
1 số biểu hiện của trẻ thiếu sắt
4. Giải pháp bổ sung sắt an toàn và hiệu quả cho trẻ
Để ngăn ngừa và khắc phục tình trạng thiếu sắt, ba mẹ cần lưu ý các nguyên tắc sau:
4.1. Ưu tiên nguồn sắt dễ hấp thu
- Sắt heme (có trong động vật như thịt đỏ, gan, lòng đỏ trứng) dễ hấp thu hơn sắt non-heme (có trong rau xanh, đậu).
- Kết hợp thực phẩm giàu Vitamin C (cam, quýt, súp lơ, cà chua) để tăng khả năng hấp thu sắt.
- Hạn chế dùng sữa bò hoặc trà cùng lúc với thực phẩm giàu sắt vì gây cản trở hấp thu.
Thực phẩm giàu sắt bổ sung cho trẻ
4.2. Sử dụng sản phẩm bổ sung sắt cho trẻ
Đối với trẻ có nhu cầu cao hoặc có dấu hiệu thiếu sắt rõ rệt, ba mẹ nên cân nhắc sử dụng sản phẩm bổ sung chuyên biệt.
Ferosis – Sắt công nghệ bao màng Liposome là lựa chọn được nhiều các chuyên gia khuyên dùng:
- Hấp thu cao, giảm thất thoát trong đường ruột
- Hạn chế gây táo bón, êm dịu với đường thiêu hóa non nớt của con
- Vị thơm ngon dễ uống – dễ chuẩn liều
- Phù hợp cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên
Sắt Ferosis bổ sung sắt thương hiệu đến từ Thụy Sĩ
Thiếu sắt là vấn đề âm thầm nhưng hậu quả lại nghiêm trọng và kéo dài. Không chỉ ảnh hưởng đến máu, thiếu sắt còn tác động tới não bộ, hệ miễn dịch, tiêu hóa và sự phát triển thể chất toàn diện của trẻ.Ba mẹ đừng chủ quan! Hãy chủ động theo dõi, bổ sung sắt đúng cách – đúng thời điểm để con phát triển khỏe mạnh, thông minh và vững vàng trong những năm đầu đời.
