Việc bổ sung sắt dự phòng cho trẻ là một vấn đề quan trọng và cần thiết để tránh tình trạng thiếu máu do thiếu sắt. Căn cứ vào tình trạng sức khỏe, chế độ ăn uống và nhu cầu dinh dưỡng, trẻ ở mỗi giai đoạn có liều lượng bổ sung cũng như để quyết định việc bổ sung sắt có cần thiết hay không. Dưới đây là một số lý do tại sao việc bổ sung sắt dự phòng có thể cần thiết đối với một số trẻ.
1. Có cần bổ sung sắt dự phòng cho trẻ
Theo nghiên cứu từ Viện Dinh Dưỡng, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị thiếu máu thiếu sắt là khoảng 30%, tức là cứ 3 trẻ thì có 1 bé bị thiếu sắt. Tình trạng này đang báo động về vấn đề thiếu vi chất sắt giữa cuộc sống hiện đại đủ đầy. Vì vậy bổ sung sắt cho bé là một vấn đề rất quan trọng nhằm tăng cường sức khỏe cũng như khả năng miễn dịch của trẻ.
Bổ sung sắt dự phòng cho trẻ là rất cần thiết, nhất là đối với những trẻ bị sinh non, sinh nhẹ cân hoặc mẹ không bổ sung đủ sắt trong thai kỳ. Vì hầu hết lượng sắt dự trữ của trẻ nhận được từ mẹ trong 3 tháng cuối thai kỳ vậy nên nếu quá trình này bị gián đoạn thì sẽ dẫn đến thiếu sắt. Cung cấp thêm sắt cũng sẽ hạn chế những ảnh hưởng tới sức khỏe và rối loạn chức năng của các cơ quan trong cơ thể.
Đặc biệt, với những trẻ có chế độ ăn chưa cân đối, thiếu hụt các nguồn sắt quan trọng như thịt, cá, đậu, hạt và rau xanh lá, việc bổ sung sắt dự phòng là vô cùng cần thiết. Điều này giúp đảm bảo trẻ không bị thiếu sắt, từ đó ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hay những bé khác có hệ thống tiêu hóa kém khó có thể tự chuyển hóa sắt từ những thực phẩm ăn hàng ngày thì cha mẹ nên cân nhắc bổ sung thêm sắt cho các bé.
Trong thời kỳ tăng trưởng nhanh ví dụ như lúc tập bò, tập ngồi, tập đi,… là lúc cơ thể bé có nhau cầu nạp sắt cao hơn so với người lớn. Việc bổ sung sắt lúc này là rất cần thiết và cũng góp phần hỗ trợ sự phát triển toàn diện của bé.
2. Trẻ nào cần bổ sung sắt dự phòng
2.1. Trẻ sinh non (dưới 37 tuần)
Trẻ sinh non (dưới 37 tuần) có nguy cơ thiếu sắt cao hơn so với trẻ sinh đủ tháng vì các bé chưa kịp tích lũy đủ lượng sắt trong cơ thể trước khi ra đời. Vì vậy, việc bổ sung sắt cho trẻ sinh non là rất cần cần thiết để phòng ngừa thiếu máu và các vấn đề liên quan đến sự phát triển của bé. Sắt là một yếu tố quan trọng trong quá trình sản xuất hồng cầu (hemoglobin), giúp vận chuyển oxy đến các mô và cơ quan trong cơ thể. Trẻ sinh non có lượng sắt dự trữ thấp hơn và cần bổ sung sắt để hỗ trợ sự phát triển thể chất và trí tuệ, đặc biệt trong những tháng đầu đời.
2.2. Trẻ 6 đến 12 tháng tuổi
Giai đoạn trẻ được 6 đến 12 tháng tuổi là giai đoạn quan trọng để phát triển và hoàn thiện chế độ ăn dặm. Thời điểm này, nhu cầu sắt của trẻ tăng cao do sự phát triển nhanh chóng của cơ thể bé. Lúc này bổ sung sắt là rất cần thiết để đảm bảo sự phát triển của não bộ và các tế bào máu. Ngoài ra trong giai đoạn này, trẻ nhỏ cần tập ăn dặm với lượng thức ăn điều chỉnh kết hợp bú sữa mẹ, có thể uống kết hợp uống sữa công thức. Đối với trẻ không uống sữa công thức mà bú mẹ hoàn toàn, lượng ăn dặm ít đạm thường không đảm bảo nhu cầu sắt cho cơ thể. Theo khuyến cáo của Viện nhi khoa Hoa Kỳ, ba mẹ nên bổ sung sắt dự phòng cho con.
2.3. Trẻ trên 1 tuổi không nhận đủ sắt từ chế độ ăn
Trẻ trên 1 tuổi cần bổ sung sắt để đảm bảo sự phát triển thể chất và trí tuệ tối ưu. Tuy nhiên, khi trẻ vẫn đang độ tuổi ăn dặm, chế độ ăn có thể thiếu sắt, đặc biệt nếu trẻ không ăn đủ thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, đậu, rau xanh và ngũ cốc bổ sung sắt. Thiếu sắt dẫn đến thiếu máu, gây mệt mỏi, yếu ớt, giảm khả năng vận động và tham gia các hoạt động thể chất của trẻ. Ngoài ra, sắt còn cần thiết cho sự phát triển và hoạt động của não bộ, nếu thiếu sắt trẻ sẽ kém tập trung, dễ cáu gắt. Do đó, việc bổ sung sắt từ chế độ ăn và thực phẩm bổ sung là rất quan trọng để ngăn ngừa thiếu máu thiếu sắt và đảm bảo sức khỏe cho trẻ. Ngoài ra các mẹ có thể bổ sung sắt nước theo đúng liều lượng và chỉ định của bác sĩ, hoặc hướng dẫn trên bao bì sản phẩm.
3. Hướng dẫn bổ sung sắt dự phòng cho trẻ
3.1. Bổ sung sắt cho trẻ sinh non
Bổ sung sắt dự phòng cho trẻ sinh non là rất quan trọng để hỗ trợ sự phát triển và ngăn ngừa thiếu máu, vì trẻ sinh non có lượng sắt dự trữ thấp do không so thời gian đủ dài trong bụng mẹ để hấp thụ đủ chất dinh dưỡng. Các mẹ nên bổ sung sắt thường bắt đầu từ khoảng 2 tuần tuổi, với liều lượng được bác sĩ chỉ định là 2-4 mg sắt/kg trọng lượng cơ thể/ngày, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng trẻ. Dạng sắt được khuyên nên sử dụng cho bé trong giai đoạn này thường là dạng siro hoặc thuốc sắt lỏng, dễ hấp thu và tiện lợi cho trẻ. Bác sĩ sẽ theo dõi và điều chỉnh liều lượng sắt dựa trên các chỉ số máu để đảm bảo trẻ không thiếu hoặc thừa sắt. Khi trẻ bắt đầu ăn dặm (khoảng 6 tháng tuổi), việc bổ sung thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, ngũ cốc bổ sung sắt, và các loại đậu là rất quan trọng, kết hợp với thực phẩm chứa vitamin C để tăng cường khả năng hấp thu sắt.
3.2. Bổ sung sắt cho trẻ giai đoạn 6 đến 12 tháng tuổi
Trẻ trong giai đoạn 6-12 tháng tuổi là lúc cơ thể phát triển nhanh, cần cung cấp thêm nhiều sắt hơn so với giai đoạn trước. Nhu cầu sắt khuyến nghị giai đoạn này cho trẻ là khoảng 11mg sắt mỗi ngày. Để đáp ứng nhu cầu này, ba mẹ có thể tham khảo sản phẩm sắt Ferosis, với liều dùng 1ml mỗi ngày tương đương 10mg sắt theo liệu trình từ 2 – 3 tháng cho đến khi con ăn dặm đầy đủ, có thể giúp bé phòng ngừa tình trạng thiếu máu do thiếu sắt.
3.3. Bổ sung cho trẻ không nhận đủ sắt
Nếu bé không nhận đủ sắt từ chế độ ăn uống, việc bổ sung sắt là rất quan trọng để ngăn ngừa thiếu máu và đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh. Để bổ sung sắt, có thể cho bé ăn các thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, các loại đậu, ngũ cốc bổ sung sắt và rau xanh đậm. Tuy nhiên, sắt từ thực vật (sắt không heme) cần kết hợp với thực phẩm giàu vitamin C (như cam, dâu tây, bông cải xanh) để tăng cường khả năng hấp thu.
Nếu chế độ ăn không đủ sắt, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung sắt dưới dạng nước, với liều lượng cụ thể. Việc bổ sung sắt cần theo dõi chặt chẽ vì quá liều có thể gây ngộ độc sắt. Chế độ ăn cần phải đa dạng và cân bằng để đảm bảo bé nhận đủ các dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển khỏe mạnh.
Việc bổ sung sắt là rất cần thiết cho cơ thể các bé, vì vậy các mẹ nên nắm rõ những thời điểm để bổ sung sắt cho bé nhà mình. Những lợi ích mà sắt đem lại là rất lớn và không thể thiếu được, nếu không sẽ dẫn đến nhiều vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần.
